สาเหตุที่แท้จริงของการเกิดฟันคุดยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อกันว่าเกิดจากวิวัฒนาการของมนุษย์ที่ขนาดของกระดูกขากรรไกรเล็กลงเมื่อเวลาผ่านไป ในขณะที่จำนวนฟันยังคงเท่าเดิม ทำให้พื้นที่สำหรับฟันลดน้อยลง จึงมีช่องว่างไม่เพียงพอสำหรับฟันที่จะงอกขึ้นมาอย่างเหมาะสม ส่งผลให้ฟันงอกออกมาในลักษณะที่ผิดปกติ เช่น งอกอยู่ใต้เหงือก งอกเอียง งอกในแนวราบ
ถ้ารูปแบบฟันคุด มีการล้มเอียงตัดกับฟันข้าง จะไม่สามารถถอนออกได้ด้วยวิธีธรรมดา เเต่ต้องอาศัยการผ่าตัดเอาออก
ถ้าฟันนั้นสามารถขึ้นมาได้ดีก็ไม่จำเป็นต้องถอน แต่ก็ควรให้ทันตแพทย์ตรวจเพราะบางทีอาจมีเหงือกคลุมบางส่วนของฟันอยู่ หรือเป็นฟันที่อยู่ในตำแหน่งที่ลึกมาก ไม่สามารถที่จะดูแลทำความสะอาดได้ง่าย อาจทำให้เกิดฟันผุ หรือมีกลิ่นปากได้ ทันตแพทย์ก็จะแนะนำให้ถอนฟันออก
ก่อนทำการรักษา ทันตแพทย์จะทำการเอกซเรย์เพื่อวินิจฉัยว่าฟันคุดมีการขึ้นแบบไหนและควรผ่าออกเลยหรือไม่ โดยหากมีแนวโน้มว่าตัวฟันมีโอกาสที่จะขึ้นได้อย่างเต็มซี่หรือมีฟันคู่สบ ก็อาจจะแนะนำให้รอดูอาการไปก่อนและยังไม่ต้องผ่า โดยเลือกเป็นการถอนแทนหลังตัวฟันขึ้นออกมาพ้นเหงือกได้มากพอ
ฟันคุดเป็นแหล่งสะสมของเเบคทีเรียได้ง่ายจากรูปแบบฟันที่ขึ้นผิดปกติ ข้อเสียของการปล่อยฟันคุดไว้โดยไม่รับรักษามีผลเสียตามมาดังนี้
โปรแกรมนับวันไข่ตก คำนวณประจำเดือน
จำเป็นต้องงดอาหารหรือเครื่องดื่มใดๆ ก่อนไหม?
เหงือกบวม อักเสบ มีเลือดออก เกิดจากอะไร รักษายังไง
ทำนัด ฟันคุด ผ่าฟันคุด ราคาเท่าไหร่ เจ็บไหม ไม่ผ่าได้หรือเปล่า
ส่วนการผ่าฟันคุดจะใช้ในกรณีที่ฟันคุดไม่สามารถขึ้นมาในช่องปากได้ ทันตแพทย์จะใช้เครื่องมือผ่าตัดเปิดเหงือก ฟันคุดแบบไหนไม่ต้องผ่า กรอกระดูกหรือแบ่งฟันเป็นชิ้นเล็กๆ เพื่อนำฟันคุดออก และโดยทั่วไปแล้วการผ่าฟันคุดจะต้องมีการเย็บแผล
อาการชาดังกล่าวไม่ถึงขั้นเป็นอันตราย สามารถเข้าพบทันตแพทย์ได้เพื่อรับคำปรึกษา บางครั้งทันตแพทย์อาจจะสั่งวิตามินให้มาทานเพื่อให้อาการดีขึ้น
รวมสาเหตุอาการปวดฟันที่พบบ่อย และวิธีบรรเทาอาการปวดฟัน
เพื่อป้องกันการอักเสบของเหงือก – ฟันคุดที่อยู่ผิดตำแหน่งอาจทำให้เศษอาหารเข้าไปติดอยู่ใต้เหงือกได้ง่าย เศษอาหารเหล่านี้จะเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรียและอาจทำให้เกิดการติดเชื้อเหงือก ส่งผลให้เหงือกอักเสบ ปวด บวม เป็นหนอง และอาจลุกลามไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกายได้
ระวังอาหารที่มีขนาดเป็นเกล็ด หรือเม็ดเล็กๆ เช่น เม็ดพริก เพราะอาจลงไปอยู่ในรอยแยกของการเย็บแผลทำให้ติดเชื้อได้